Oyun Oynamanın Çocuğa Katkıları

Oyunun Çocuk Gelişimine Etkisi

Oyun, çocuğun dünyaya adapte olmasında önemli bir araçtır. Froebel “ oyun, insan gelişiminin çocukluktaki en yüksek dışa vurumudur” der. Çocuğun toplum içindeki yaşayışı öğrenmesi çeşitli faktörlere bağlıdır: genetik miras, ailenin sosyal ve fiziksel geçmişi, eğitim imkânları, ebeveynleriyle ilişkisi ve oyun oynama imkânları gibi.

Oyun oynamak çocuklar için, sosyal, fiziksel ve kavramsal gelişim konusu ile ilgili en iyi eğitim uygulamasıdır. Malzemeleri kullanarak, diğer çocuklarla iletişime geçerek çevrelerini kontrol etmeyi, rekabet ve eğlence duygusunu öğrenirler. Yapılan araştırmalar beyin fonksiyonları ile öğrenme arasındaki tümleşmenin çocuk gelişimi açısından oldukça önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Oyun oynamak bunun yanı sıra çocukların dünya hakkında temel bilgileri edinmelerinin bir yoludur. Bu bilgiler daha sonra öğrenecekleri dil, sanat, sosyal bilimler, matematik ve fen hakkında bütün bilimlerin yolunu açar.

Yaş gruplarına bağlı olarak oyun araçları seçiminde ve dizaynında dikkate alınması gereken etkenler;

Oyun araçları fiziksel gelişime yardımcı olması gereklidir: çocuklar yaşlarına ve kapasitelerine göre farklılıklar gösterir.  2-6 yaş arası çocuklar daha zayıf, ufak, daha az koordine olabilen yapıya sahiptir. Daha ufak adımlara ve emekleme mekanlarına, makul boyutlarda kulplara ve parmaklıklara ihtiyaçları vardır. Emekleme alanları, basit ulaşılabilir alçak platformlar, rampalar, ufak masalar, kum-su oyunları, üç tekerlekli araçlar, farklı dokularda yollar, zıp zıplar ve alçak kaydıraklar bu gruptaki çocukların fiziksel gelişimi için en uygun oyun araçlarıdır. Daha büyük yaştaki çocuklar için fiziksel açıdan gelişmek ve güçlenmek amacıyla yatayda ve düşeyde hareket barları, tırmanma üniteleri, halat ve zincir (tırmanma), yatay barlar, tahtarevalli, kaydıraklar, koşu ve top oynama alanları, imitasyon oyunları için yarı kapalı mekanlar (ufak evler gibi) makul oyun araçlarıdır.

Oyun alanları bunun yanı sıra farklı dokular ve zıt renklerin kullanımıyla duyuları tetikler. Küçük çocuklar için ufak rampa ve merdivenler hareketli dengenin geliştirilmesine yardımcı iken, okul çağındaki çocuklarda hareketli dengenin geliştirilmesi halat, zincir, köprü ve denge barlarıyla sağlanır.

Oyun alanları duygusal gelişime katkılar sağlamalıdır:
 İyi geliştirilmiş ve doğru kullanılan oyun alanları çocuklar üzerinde pozitif duygusal gelişim yaratır. Oyun alanları ufak yaştaki çocukların yeni oyun metodları keşfetmeleri ve risk almaları yönünde geliştirir. Ebeveynler bir güvenlik soruni dışında direkt müdahale etmeden gözleyerek, denetleyerek çocukların duygusal gelişimine yardım eder.

Oyun araçları sosyal gelişimi sağlamalıdır:
 Küçük çocuklar için oyun alanları araçları manipule etmek, çevreyi keşfetmek ve diğerleriyle iletişime geçmek hususlarında fırsatlar sunar. Oyun araçları tekli ve çoklu kullanımlara makul olması gereklidir. Tekli kullanımlara makul araçlara hayvan formunda zıp zıplar, tekli salıncaklar, sosyal etkileşime imkân tanıyan araçlara ise çoklu zıp zıplar, kum havuzları ve kaydıraklar örnek verilebilir. Daha büyük yaş grubundaki çocuklar için ise salıncaklar, kaydıraklar, tırmanma üniteleri, tahtarevalliler ve birden çok kişiyle oynanan oyun araçları sosyal gelişimi artırır.

Oyunlar arası geçiş ve çok fonksiyonluluk daha çok hareket ve etkileşim için ortam yaratır. Aynı zamanda çocukların beraber oyun alanlarının bakımını yapmasıyla da sosyal gelişim sağlanır.

Oyun alanları entellektüel gelişim sağlamalıdır: 
Oyun alanları çocuklara sorun çözme yeteneği, keşfetme, hayal gücünü geliştirme ve araçlarla oynayarak yeni oyunlar geliştirme yönünde fırsatlar sunar. Küçük yaştaki çocuklar için daha ufak boyutlarda ve daha güvenilir kullanımlar sunan merdivenler, kaydıraklar, rampalar, kum havuzları, su çarkları çocukların entelektüel gelişiminde kullanılır. Okul çağındaki çocuklar için sorun çözme kabiliyetlerini geliştirmeye yönelik daha ileri ve karmaşık metodlar kullanılmalıdır (yatay barlar, esnek köprüler gibi.).

Çocuk psikologları ve hekimları dış mekandan yoksun kapalı alanlarda oyun oynamanın çocukların zihinsel, fiziksel ve sosyal gelişmelerini olumsuz yönde etkilediğini öne sürmektedirler. Bu nedenle Çocukları Şiddetten Koruma Ulusal Birliği (NSPCC) gibi kuruluşlar mahalli yönetimlere çocukların güven içinde oynayabilecekleri, iyi geliştirilmiş oyun alanları oluşturmaları çağrısında bulunmaktadır 

Yorumlar

Popüler Yayınlar